مدت زمان مطالعه : ۱۰ دقیقه
معمولا افراد در طول زندگی به دلایل مختلف ممکنه زانو درد رو تجربه کنن و زانو درد یک شکایت شایع از طرف بیماران هست که در هر سنی میتونه اتفاق بیفته اما میزان زانو درد در افراد میتونه شدید یا خفیف باشه. بسته به سن افراد علت زانو درد میتونه در اونها متفاوت بشه. اما شایع ترین علل زانو درد مواردی مثل آسیب دیدگی و پارگی رباط و غضروف، آرتروز، نقرس، عفونت و …
زانو درد به علت اینکه ممکنه قدرت فعالیت روزمره فرد رو در حرکت و جنب و جوش بگیره معمولا بسیار آزار دهنده هست. در این مطلب قصد داریم این موضوع رو به طور دقیق بررسی کنیم و روش های درمان این مشکل رو مطرح می کنیم.
۵ علت شایع بروز زانو درد در افراد
همونطور که گفتیم درد زانو میتونه علت های مختلفی داشته باشه از جمله آسیب دیدگی ، مشکلات فیزیکی ، انواع آرتروز و سایر مشکلات. بیشترین دلایل درد زانو مربوط به پیری ، آسیب دیدگی مکرر زانو است. مشکلات شایع زانو شامل پیچ خوردگی یا کشیدگی رباط ، پارگی غضروف ،التهاب مفاصل و آرتروز است.
- آسیب دیدگی رباط زانو
این درد زانو درد اثر آسیب دیدگی رباط های شما ایجاد میشه. رباط همون چیزیه که استخوان ران شما رو به استخوان های پایین ساق پا(درشت نی و فیبولا) متصل می کنه. رباط باعث میشه استخوانها کنارهم نگه داشته بشن و زانو یک حالت ثابتی داشته باشه.
پیچ خوردگی و پارگی رباط زانو از آسیب هاییه که در ورزشکاران بسیار شایعه و می تونه در رباط صلیبی جلویی (ACL) ، رباط صلیبی پشتی (PCL) و رباط جانبی داخلی (MCL) رخ بده. پارگی رباط زانو همچنین میتونه در تصادفات رانندگی شدید هم رخ بده.
آسیب ACL به ویژه در افرادی که بسکتبال ، فوتبال یا ورزش هایی که به تغییر جهت ناگهانی نیاز دارن ، بازی می کنند ، معموله.رباط ACL رباط اصلی است که از وسط مفصل بین استخوان ران و استخوان ران عبور می کند. پارگی ACL شایعترین نوع آسیب رباط در ورزشکاران هست.
حرکاتی در ورزش مثل شروع یا توقف ناگهانی، تغییر دادن سریع مسیر، پرش یا فرود اشتباه یا برخورد با افراد دیگه میتونه باعث پارگی رباط جلویی بشه.
علائم آسیب رباط زانو می تونه شامل موارد زیر باشه:
– درد ناگهانی و شدید در زانو
– دردی ممتد در هنگام راه رفتن
– وجود صدای تق تق در زانو
– احساس خالی شدن در زانو و بی ثباتی در هنگام راه رفتن به پایین
– تورم ظرف ۲۴ ساعت پس از آسیب اولیه
هرگونه آسیب رباط میتونه منجر به درد شدید زانو بشه که ممکنه نیاز به جراحی داشته باشه.
- زانو درد به علت پارگی مینیسک
آسیب هایی مثل پارگی میتونه در غضروف های زانو هم رخ بده. غضروف یک بافت نیمه سخت (سخت ، اما انعطاف پذیره)که انتهای استخوان های شما رو پوشش داده. علاوه بر این ، غضروف زانو شامل دو منیسک در دو طرف مفصله: مینیسک داخلی ، واقع در قسمت داخلی زانو و مینیسک جانبی، در خارج از زانو قرار گرفته.
پارگی مینیسک یک آسیب شایعه و به طور معمول نیاز به جراحی داره. برخلاف آسیب رباط ، که می تونه به طرق مختلفی اتفاق بیفته ، پارگی مینیسک معمولاً در نتیجه یک حرکت واحد اتفاق می افته. به عنوان مثال ، پیچش یا چرخش ناگهانی می تواند باعث پارگی این غضروف زانو بشه.
پارگی مینیسک با افزایش سن بیشتر دیده میشه، چرا که با افزایش سن غضروف ضعیف و نازک میشه ، بنابراین احتمال پاره شدنش بیشتره. علائم پارگی غضروف در زانو می تونه شامل موارد زیر باشه :
– درد در زانو
– ورم کردن زانو
– مشکل در خم و راست کردن پا
– گرفتگی یا قفل شدن زانو
– وخیم تر شدن درد و سفتی پا در روزهای پس از آسیب
– احساس صدای تق تق در زانو در هنگام حرکت دادن پا - آرتریت روماتوئید زانو
آرتریت نوعی بیماریه که باعث التهاب و درد در مفاصل بدن میشه، اما بیشتر اوقات در زانو اتفاق میفته. آرتریت یک بیماری مزمنه که می میتونه با گذشت زمان بدتر بشه و در نهایت نیاز به جراحی داشته باشه.
سه نوع شایع آرتریت، آرتریت روماتوئید، آرتریت پس از سانحه و آرتروز است.علائم آرتریت شامل علائم آرتروز در زانو شامل : سفتی و تورم در زانو، مشکل خم شدن کامل زانو، زانو درد
آرتریت روماتوئید نوعی بیماری خود ایمنیه که باعث ملتهب شدن و ضخیم شدن بافت اطراف مفاصل میشه. التهاب مزمن اغلب منجر به آسیب و از بین رفتن غضروف میشه.آرتریت روماتوئید در حدود ۰.۶ درصد از جمعیت ایالات متحده رخ میده و دو تا سه برابر در زنان شیوع داره.
علائم آرتریت روماتوئید شبیه انواع دیگر آرتریت در زانو هست یعنی: قفل شدن زانو، زانو درد، تورم زانو، خم شدن کامل زانو - آرتریت پس از سانحه
آرتریت پس از سانحه میتونه پس از آسیب جدی به زانو مثل شکستگی استخوان و پارگی رباط ، ایجاد بشه. آسیب هایی مانند شکستگی استخوان میتونه سطح مفصل را ساییده و با گذشت زمان باعث آرتروز بشه.
آسیب های زانو میتونه با افزایش سن به غضروف های زانوی شما آسیب برسونه و منجر به علائمی مثل درد، تورم، و سفتی و سختی زانو بشه. - آرتروز زانو
متداول ترین نوع آرتریت، آرتروزه که یک پساییدگی پیشرونده غضروف در مفصل زانو است. این اتفاق در افراد ۵۰ سال به بالا بیشتر اتفاق میفته.
بعد از ۵۰ سال ، اثر آرتروز می تونه به دلیل ساییدگی غضروف که با افزایش سن اتفاق می افتد ، بدتر بشه.
آرتروز اغلب نتیجه مالش استخوان بر روی استخوانه و به همان اندازه که به نظر می رسد دردناکه. آرتروز همچنین می تونه به دلیل سن ، وزن ، ژنتیک ، آسیب های قبلی ، عفونت ، بیماری (مانند تومور یا نقرس) و مشاغل خاص مانند مثل و ساز و تولید ایجاد بشه.علائم ارتروز زانو شامل موارد:
– زانو درد
– دامنه حرکت محدود
– سفتی زانو
– تورم مفصل
-حساسیت زانو
-تغییر شکل و ضعف زانو
-دردی که با گذشت زمان بدتر میشه
طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ درد زانو که بیش از ۱ سال طول بکشد معمولاً با آرتروز مرتبطه.
نشانه های زانو درد
زانو درد میتونه بسته به علتش علائم متغیری داشته باشه که بررسی کردیم. اما به طور کلی علائمی که نشون میده شما نیاز به مراجعه به پزشک دارین شامل موارد زیر هست :
- قفل شدن زانو ( شخص قادر به خم کردن زانو نیست)
- قرمزی و تورم و احساس گرما در زانو
- احساس صدای تق تق در زانو
- مشکل در بالا و پایین رفتن از پله ها به دلیل آسیب رباط (پیچ خوردگی)
- تغییر وزن به سمت زانو و پای مقابل
- لنگیدن به دلیل احساس ناراحتی
- مشکل تحمل وزن یا در هنگام راه رفتن به دلیل بی ثباتی زانو
تشخیص زانو درد
تشخیص زانودرد نیاز به یک معاینه فیزیکی دقیق از جانب پزشک داره. پزشک با استفاده از رادیولوژی و معاینه فیزیکی ، آرتروز و سایر مشکلات زانو رو تشخیص میده. از شما در مورد میزان درد ، انعطاف پذیری و عملکرد زانو ، میزان فعالیت ، هرگونه آسیب در گذشته و سابقه خانوادگی (مثلاً اگر کسی از خانواده شما به آرتروز مبتلا باشه) سوال میپرسه.
درصورتی که برای زانو دردتون نیاز به معاینه دارید میتونید وقت رزرو کنید.
متخصصان همچنین از آزمایشات ویژه ای برای شناسایی نوع آرتروز مبتلا به زانو استفاده می کنند. این آزمایشات می تواند شامل موارد زیر باشد:
آزمایش خون: آزمایش خون می تونه آنتی بادی ضد CCP را بررسی کنه ، که می تونه نشانگر آرتریت روماتوئید باشه. سایر آنتی بادی ها می تونن به اختلال گسترده تری مثل لوپوس ، همراه با التهاب در کل بدن مرتبط باشه.
آزمایشات رادیولوژی: اشعه ایکس می تونه به شناسایی علائم آرتروز کمک کنه ، از جمله اینکه زمانی که فضای بین استخوان ها باریکتر هست ، خارهای استخوانی وجود داره یا مفصل به درستی تراز نشده.
آزمایش MRI : تصاویر دقیق تری از استخوان ها و بافت های نرم انجام میده ، بنابراین بیشتر برای تشخیص آسیب ها و تورم غیرقابل توضیح استفاده میشه به عنوان مثال ، اگر پزشک شما به پارگی غضروف یا رباط مشکوک باشه ، به احتمال زیاد MRI روتجویز می کنه.
زانو درد به هنگام خواب
افراد زیادی از زانو درد در هنگام خواب شاکی هستند. درد و تورم مفصل با افزایش سن افراد بیشتر میشه. درد در زانو می تواند راه رفتن ، دویدن و سایر فعالیت ها رو سخت کنه. همچنین می تونه خواب شب رو برای اونها سخت کنه.
مسائل مختلفی مانند آسیب یا آرتروز می تونه باعث درد زانو بشه. فرد مبتلا به آرتروز می تونه مفاصل سفت ،متورم و دردناک را تقریباً در همه مفاصلش به ویژه در زانو تجربه کنه.
درد و تورم ناشی از آرتروز می تونه در هنگام خواب فقط آزار دهنده باشه یا اونقدر شدید باشه که غیرقابل تحمل باشه.
روش هایی برای تسکین درد زانو در هنگام خواب وجود داره که اونها رو نام میبریم.
- قبل از خواب یک دوش آب گرم بگیرید. حمام گرم می تونه آرامش بخش باشه. همچنین می تونه درد مفاصل رو تسکین بده و به فرد کمک کنه با درد کمتری یا بدون درد به خواب بره.
- موقعیت(پوزیشن) خواب مناسبی برای خود پیدا کنید. هنگام خواب مهمه که از زانوها حمایت بیشتری کنید. برای انجام این کار ، فرد می تونه با استفاده از بالش ، زانوها رو بالا بکشه وتکیه گاه بیشتری ایجاد کند.
- از پک های گرم کننده یا سرد کننده استفاده کنید. حدود ۲۰ دقیقیه قبل از خواب می توانید از این پک ها استفاده کنید.
- داروها رو به موقع مصرف کنید. گاهی اوقات ، زمان مصرف داروهای تجویز شده میتونه باعث از بین رفتن اثرات اون در طول شب بشه. در صورت بروز این مشکل ، فرد باید با پزشک مشورت کنه تا زمان بهتری برای مصرف داروها تجویز کنه.
- کاهش وزن داشته باشید یا وزن خود را در محدوده سالم قرار دهید. تحمل وزن اضافی باعث ایجاد فشار اضافی بر روی زانوها و سایر مفاصل میشه.
- برنامه ها و عادت های روزمره رو تغییر دهید. برخی فعالیت ها می تونن درد زانوها رو تشدید کنه و دردی ایجاد کنه که تا شب ادامه پیدا کنه. مواردی وجود داره که فرد میتونه در طول روز انجام بده تا از درد اضافی زانو جلوگیری کنه. به عنوان مثال از انجام تمرین های ورزشی سنگین خودداری کنید، از کفش مناسب استفاده کنید، هنگام بلند کردن اجسام یا ورزش کردن از فرم صحیح استفاده کنید و …
۴ روش موثر در درمان زانو درد
بسته به اینکه دقیقاً چه چیزی باعث درد زانوی شما میشه ، روش های درمانی متفاوت خواهد بود. در ادامه برخی روش های متدوال برای درمان زانو درد رو بررسی می کنیم.
درمان زانو درد با کمک دارو : پزشک ممکنه داروهایی رو برای کمک به تسکین درد و درمان بیماری های اساسی مثل آرتریت روماتوئید یا نقرس تجویز کنه.
فیزیوتراپی: تقویت عضلات اطراف زانوی شما باعث پایداری بیشتر زانو میشه. پزشک شما ممکنه فیزیوتراپی یا انواع مختلف تمرینات تقویتی رو براساس شرایط خاصی که باعث ایجاد درد شما شده ، توصیه کنه.
اگه شما از نظر جسمی فعال هستید یا به طور منظم ورزش انجام میدید ، ممکنه به تمریناتی برای اصلاح الگوهای حرکتی که ممکنه روی زانوها تأثیر بگذاره و ایجاد یک روش خوب در حین ورزش یا فعالیت خود، نیاز داشته باشید. ورزش برای بهبود انعطاف پذیری و تعادل شما هم مهمه.
تزریق در نقاط مفصل : در برخی موارد ، پزشک ممکن است تزریق دارو یا سایر مواد رو مستقیماً به مفصل شما پیشنهاد بده. مثل کورتیکواستروئیدها که به کاهش علائم آرتروز کمک میکنه و تا حدی درد رو تسکین میده. هیالورونیک اسید می تونه به زانوی شما تزریق بشه تا تحرک رو بهبود ببخشه و درد رو تسکین بده.
پلاسمای غنی از پلاکت یا همان PRP. پی آر پی غلیظ شده بسیاری از فاکتورهای مختلف رشده که به نظر می رسه التهاب رو کاهش میده و باعث بهبود میشه. این نوع تزریق ها در افرادی که درد زانو ناشی از پارگی تاندون ، رگ به رگ شدن یا آسیب دیدگی دارن بهتر عمل میکنه.
آیا پیاده روی برای زانو درد مناسب است؟
پیاده روی به کاهش درد و ناتوانی زانو در اثر آرتروز کمک می کنه. ممکنه نگران باشید که با پیاده روی فشار بیشتری به مفاصل وارد شده و درد رو بدتر می کنه، اما برعکس، پیاده روی خون و مواد مغذی بیشتری رو به مفاصل زانوی شما می فرسته. معمولا در هنگام زانو درد آخرین کاری که افراد بهش فکر میکنند پیاده رویه. اما باید بدونید که پیاده روی برای تقویت عضلات زانو شما بسیار مفیده.
ورزش و حرکات اصلاحی برای زانو درد
- به پهلو دراز بکشید و گردنتون رو روی بالشت یا رول پارچه ای مناسب قرار بدید . زانوهاتون رو به سمت سینه خم کنید ، پشت رو صاف نگه دارید و پاها رو با بدن همسو کنید. پاها رو کنار هم نگه دارید ، زانوی بالایی خودتون رو به سمت سقف بلند کنید. باسن رو صاف نگه دارید اجازه ندید وقتی پاتون رو بلند می کنید به جلو بچرخه. کمی مکث کنید ، بعد به آرامی زانوی خودتون رو به سمت عقب پایین و در موقعیت شروع قرار بدید. ۱۰ تکرار از این تمرین رو روی هر پا ، ۳ ست و یک بار در روز انجام بدید. این تمرین رو ۲-۳ روز در هفته انجام بدید.
- به پشت دراز بکشید و زانوهای رو خم کنید تا پاها صاف باشه. سر رو روی بالشت کوچک قرار بدید. زانوها ، پاها و لگن رو در راستای همدیگه قرار بدید. بازوها رو در کنار خودتون قرار بدید. عضلات باسن رو محکم کرده و باسن خودتون رو به سمت بالا بلند کنید. بدون ایجاد کمردرد یا فشار بیش از حد فقط باسن رو بالا ببرید. مکث کرده و سپس باسن رو به آرامی به سمت پایین بیارید. ۱۰ بار این حرکت رو تکرار کنید ، ۳ ست و یک بار در روز انجام بدید. این تمرین را ۲-۳ روز در هفته انجام بدید.
- به پهلو دراز بکشید و زانوی پایینی خودتون رو خم کنید تا تعادل بهتری داشته باشید. سرتون رو روی بالشت کوچک یا رول حوله قرار بدید. با سفت نگهداشتن عضلات بالای ران ، زانوی بالا رو صاف کنید.
پای خود رو بکشید تا انگشتان پا به سمت جلو قرار بگیرند ، پای خود را به سمت سقف بلند کنید و بدن رو از زمین جدا نکنید. مکث کنید ، سپس به آرامی پا رو به سمت عقب پایین و در موقعیت شروع قرار بدید. ۱۰ تکرار از این تمرین رو روی هر پا ، در ۳ ست و یک بار در روز انجام دهید. این تمرین را ۲-۳ روز در هفته انجام بدید.
- به پشت دراز بکشید و گردن رو روی بالشت کوچک یا رول حوله قرار دهید. ۱ زانو خم کنید و پای دیگه صاف باشه و پشت به حالت صاف باشه (قوس نداشته باشه). بازوها رو مستقیم و در راستای شانه ها قرار بدید.
پای دیگه رو با سفت کردن عضلات بالای ران صاف کنید. انگشت های پا رو به سمت بالا نگه دارید ، پای خودتون رو تا ارتفاع زانوی خم شده بلند کنید. مکث کنید ، سپس به آرامی پای خود رو به سمت عقب پایین و در موقعیت شروع قرار بدید. ۱۰ تکرار از این تمرین را روی هر پا انجام بدید.این تمرین رو در ۳ ست و یک بار در روز انجام بدید. این تمرین رو ۲-۳ روز در هفته انجام بدید.
- روی دست ها و زانوها قرار بگیرید. شکم رو به سمت ستون فقرات بکشید تا عضلات شکم منقبض شود. زانو رو خم نگه دارید ،یک پا رو به پهلو بلند کنید. باسن رو رو به پایین نگه دارید تا از چرخش در ستون فقرات جلوگیری کنه. مکث کنید، سپس به آرامی زانو رو به سمت عقب پایین و در موقعیت شروع قرار بدید. ۱۰ تکرار از این تمرین رو روی هر پا انجام دهید ،این تمرین رو در ۳ ست و یک بار در روز انجام بدید. این تمرین را ۲-۳ روز در هفته انجام بدید.
ادامه یک ویدیو قرار دادیم که شما می تونید حرکات اصلاحی دیگه ای رو همراه با توضیحات ببینید.
ویدیو آموزش حرکات اصلاحی برای زانو درد
اگر شما این تمرینات رو انجام دادید نتیجه رو برامون بنویسید. اگر برای زانو دردتون سوالی دارید برامون کامنت بذارید تا برای مشاوره با شما تماس بگیریم.
من سه روز هفته هم در مطبم هستم ، میتونید حضوری برای ویزیت تشریف بیارید فقط حتما قبلش وقت رزرو کنید.