۶ علت شایع صافی کف پا + حرکات اصلاحی
مدت مطالعه : ۱۰ دقیقه
صافی کف پا معمولاً به عنوان قوس های افتاده پا نیز شناخته میشه، این یک عارضه نسبتاً شایعه که می تونه تا ۳۰ درصد از جمعیت رو تحت تأثیر قرار بده و از هر ۱۰ نفر در ۱ نفر ایجاد علائم میکنه.
کف پا در حالت عادی دارای یک قوس طبیعی و انعطاف پذیره و کف پای صاف به حالتی میگن که پا این قوس طبیعی رو نداشته باشه که ممکنه برای فرد ایجاد مشکل کنه. با فعالیت بدنی زیاد ، این عارضه میتونه باعث درد بشه.
صافی کف پا چیست؟
وقتی قوس های داخلی پا صاف باشه ، هنگام ایستادن تمام کف پاها زمین رو لمس می کنه. بسیاری از افراد با وجود کف پای صاف مشکل خاصی ندارن و به زندگی عادی خودشون می پردازن. تا زمانی که این عارضه منجر به دردهای اسکلتی در قسمت های دیگه بدن مثل کمردرد و زانو درد نشه نیاز به درمان خاصی نیست.
صافی کف پا عموما یک مشکل مادرزادیه. وقتی که قوسها در دوران کودکی رشد نمی کنند ، پاهای تخت میتونه یک وضعیت معمول و معمولاً بدون درد باشه. در موارد دیگه ، پاهای صاف پس از آسیب دیدگی یا در اثر بالا رفتن سن ایجاد بشه.
پاهای صاف ممکنه گاهی اوقات در مچ پا و زانوها ایجاد مشکل کنه چون این وضعیت می تونه چینش پاها رو تغییر بده. اگر درد ندارید ، معمولاً هیچ درمانی برای صافی کف پا لازم نیست.
افراد دارای کف پای صاف ممکنه در پیاده روی، دویدن و ایستادن طولانی مدت دچار مشکل بشن.
۳ نوع شایع صافی کف پا
- کف پای صاف انعطاف پذیر
کف صاف انعطاف پذیر متداول ترین نوع این عارضه هست. وقتی که پا روی زمین نیست قوسهای پا ظاهر میشن و وقتی پاها روی زمین باشه کف پا کاملاً زمین رو لمس می کنه.
این نوع صافی کف پا عموما مشکلی برای فرد ایجاد نمیکنه.
- کف پای صاف صلب یا غیر قابل انعطاف
این حالت کمتر شایع هست. در این حالت قوس کف پا در هیچ حالتی وجود ندارد. این عارضه با سفتی تاندون آشیل همراهه . تاندون آشیل استخوان پاشنه رو به عضله ساق پا متصل میکنه. اگر خیلی تنگ باشه ، ممکنه هنگام راه رفتن و دویدن احساس درد کنید. این وضعیت باعث میشه که هنگام راه رفتن یا دویدن ، پاشنه زود بلند بشه. درمان این حالت اغلب به صورت جراحیه. - اختلال عملکرد تاندون پشت استخوان ران
این نوع کف پای صاف در بزرگسالی زمانی بوجود میاد که تاندونی که عضله ساق پا را به داخل مچ پا متصل میکنه آسیب دیده ، متورم یا پاره بشه.
علائم صافی کف پا
بسیاری از افراد مبتلا به صافی کف پا علائمی ندارند ، اما عده ای ممکنه علائم مختلفی رو تجربه کنند که به طور کلی به شدت عارضه بستگی داره.
شایع ترین علامت صافی کف پا درده. این درد میتونه در نتیجه کشیدگی عضلات و رباط ها رخ بده.
فشارهای غیرطبیعی روی زانو و ران ممکنه منجر به درد در این مفاصل بشه. این فشارها در صورت چرخش مچ پا به سمت داخل محتمل هستند.
درد ناشی از صافی کف پا معمولاً قسمت های پایین بدن رو تحت تأثیر قرار میده:
- درد در داخل مچ پا ( به همراه تورم احتمالی) به ویژه هنگام راه رفتن
- درد در قوس پا
- درد در زانو
- درد لگن
- درد کمر
- درد ساق پا
احساس سفتی در یک یا دو پا از علائم دیگه صافی کف پا میتونه باشه.
صافی کف پا میتونه باعث توزیع ناهموار وزن بدن بشه. این اتفاق ممکنه منجر به ناهموار شدن کفش یا فرسودگی سریعتر از حد معمول کفش بشه ، به خصوص در یک طرف کفش این اتفاق میفته که این میتونه منجر به آسیب دیدگی بیشتر بشه. دردی که ناشی از صافی کف پا باشه معمولا با تعویض کفش هم بهبود پیدا نمیکنه.
۶ علت شایع صافی کف پا
- عوامل ژنتیکی : صافی کف پا میتونه از والدین به فرزندان منتقل بشه.
- قوس های ضعیف کف پا : قوس انعطاف پذیر که هنگام قرار گرفتن پا روی زمین صاف میشه.
- آسیب پا یا مچ پا
- آرتروز یا آرتریت روماتوئید
- آسیب ، اختلال در عملکرد یا پارگی تاندون درشت نی پشت پا
- بیماری های سیستم عصبی یا عضلانی ، مانند فلج مغزی ، دیستروفی عضلانی یا مهره شکاف دار
موارد دیگه ای که ممکنه باعث صافی کف پا بشه وضعیتی به نام سندروم تونل تارسال هست. این وضعیت باعث میشه استخوان های پا به طور غیرمعمولی به هم متصل بشن و در نتیجه سفتی و صافی پا ایجاد بشه.
تشخیص این بیماری توسط متخصصان اطفال معمولاً در دوران کودکی صورت میگیره.
یکی دیگه از مواردی که ممکنه باعث بروز عارضه صافی کف پا بشه چاقی و دیابت هست. در صورت ابتلا به چاقی یا دیابت ، افراد احتمالاً دچار صافی کف پا میشن. صافی کف پا همچنین در دوران بارداری بیشتر دیده میشه.
صافی کف پا با افزایش سن هم ایجاد میشه. فعالیت مداوم پا باعث ضعیف شدن تاندون پشت استخوان تیبیا میشه. این تاندون ساختار پشتیبانی اولیه قوس پا هست.
همچنین آسیب به تاندون ممکنه باعث صاف شدن قوس پا بشه.تاندون میتونه ملتهب بشه که به اون تاندونیت میگن یا امکان پارگی پس از فعالیت بیش از حد وجود داره.
صافی کف پا همچنین می تونه در نتیجه نقص در رشد باشه که در دوران کودکی رخ داده یا با افزایش سن یا بعد از بارداری ایجاد میشه.
صافی کف پا در کودکان
کودکان و نوزادان در بدو تولد اغلب کف پای صاف دارند.
در واقع ، قوس کف پا معمولاً وجود داره اما هنوز در حال شکل گیریه. با گذشت زمان ، قوس باید به طور معمول ایجاد بشه. چربی اضافی روی پای نوزاد ممکنه قوس کف پا رو پنهان کنه.
داشتن پاهایی که در اوایل کودکی صاف به نظر می رسند به این معنی نیست که فرد برای همیشه کف پا صاف خواهد داشت.
با این حال ، اگر یک کودک در نتیجه رشد نادرست استخوان یا بیماری دیگری مانند نخاع بیفیدا ، کف پا صاف داشته باشه، پزشک اغلب به دنبال درمان علت اصلی میگرده.
روش های درمان صافی کف پا
- استفاده از تجهیزات حمایت کننده از پا (تجهیزات طبی):
حمایت از پاها معمولاً اولین قدم در درمان این بیماریه. پزشک بعد از معاینه ممکنه به شما توصیه کنه که از کفی های ارتزیک استفاده کنید ، که برای حمایت از پا در داخل کفش شما قرار میگیره. برای کودکان ، پزشک ممکنه کفش های مخصوص یا پاشنه های طبی مخصوص را تجویز کنه تا زمانی که پاهای کودک کاملاً شکل بگیره.
- تغییر سبک زندگی
برخی تغییرات در برنامه روزانه شما میتونه کاهش درد کف پا صاف رو به همراه داشته باشه. به عنوان مثال ، پزشک شما ممکنه یک رژیم غذایی و برنامه ورزشی را برای مدیریت وزن شما برای کاهش فشار روی پاها توصیه کنه. همچنین پزشک ممکنه شما رو از به مدت طولانی ایستادن یا راه رفتن منع کنه.
- دارو
بسته به علت بروز عارضه ، ممکنه درد و التهاب مداوم داشته باشید. درمانگر شما ممکنه برای کاهش ناراحتی از این علائم دارو تجویز کنه. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی میتونن تورم و درد رو تسکین بدن. - ارتوپدی فنی و حرکات اصلاحی: حرکات اصلاحی و توان بخشی و تمرین‌های ورزشی در جهت تقویت کارکرد طبیعی پا صورت میگیره. جهت رزرو وقت برای ورزش درمانی و حرکات اصلاحی کلیک کنید.
- جراحی پا
جراحی در موارد جدی تر ممکنه یک گزینه باشه و معمولاً آخرین چاره است.
جراح ارتوپدی شما ممکنه در پاهای شما قوس ایجاد کنه ، تاندون ها را ترمیم کند یا استخوان ها یا مفاصل شما را تراز کنه. اگر تاندون آشیل شما خیلی کوتاه ه، جراح میتونه اون رو بلندتر کنه تا درد شما کاهش پیدا کنه.
روش های تشخیص صافی کف پا
برای بررسی فیزیک پاهای شما ، پزشک حالت پاهای شما رو از جلو و عقب رصد میکنه و از شما میخواد که روی انگشتان پا بایستید. پزشک همچنین ممکنه به الگوی سایش کفش های شما نگاه کنه.
معمولا برای بررسی این عارضه آزمایش های تصویر برداری صورت میگیره. اگر درد زیادی در پا دارید ، ممکنه پزشک آزمایشات زیر رو تجویز کنه:
رادیولوژی: در یک رادیولوژی ساده از مقدار کمی اشعه برای تولید تصاویری از استخوان ها و مفاصل پای شما استفاده میشه. این روش به ویژه در تشخیص آرتروز مفید هست.
سی تی اسکن: تو این آزمایش اشعه ایکس پای شما را از زوایای مختلف گرفته و جزئیات بسیار بیشتری نسبت به اشعه ایکس استاندارد ارائه میده.
سونوگرافی: اگر پزشک شما به تاندون آسیب دیده مشکوک باشه ، ممکنه این آزمایش را انجام بده که از امواج صوتی برای تولید تصاویر دقیق از بافت های نرم بدن استفاده میکنه.
ام آر آی: با استفاده از امواج رادیویی ، ام آر آی جزئیات بسیار خوبی از بافت های سخت و نرم رو نمایش میده.
چه زمانی برای درمان صافی کف پا اقدام کنیم؟
اگر درد پا دارید یا در راه رفتن و دویدن مششکل دارید ، به یک جراح ارتوپدی ، پدیاتریست مراجعه کنید.
تشخیص مشکل به چند آزمایش نیاز داره. پزشک وضعیت قوس پای شما رو هنگام ایستادن روی انگشتان پا بررسی میکنه.
اگر قوسی وجود نداشته باشه ، ممکنه کف پا صاف باشه که باعث درد پا میشه. پزشک همچنین وضعیت خم شدن مچ پا شما رو بررسی میکنه.
اگر انعطاف پای شما مشکل داشته باشه یا قوس طبیعی پا ظاهر نشه ، پزشک شما آزمایشات بیشتری مثل عکسبرداری با اشعه ایکس از پا یا اسکن برای بررسی استخوان ها و تاندون های پای شما تجویز می کنه.
ورزش هایی برای بهبود صافی کف پا
همونطور که گفتیم صافی کف پا (یا پای پرونیت) یک مشکل شایعه. بسیاری از افراد از صافی کف پا درد ندارند ، اما ممکنه باعث بعضی از مشکلات مچ پا ، زانو ، مفصل ران یا کمر شما بشه.
انجام کشش های زیر برای کشش تنگی ناشی از صافی کف پا و تقویت قوس پا بسیار مفیده.
این تمرینات رو ۳ بار در هفته انجام بدید. کشش ها رو به مدت ۱ دقیقه نگه دارید. برای تمرینات قدرتی ۲ ست ۱۰ تکراری انجام بدید.
اطمینان حاصل کنید که در هنگام تمرین یا بعد از آن هیچ دردی حس نمی کنید. در صورت وجود درد ، بلافاصله تمرین رو متوقف کنید.
- تقویت عضلات قوس پا
روی صندلی بنشینید و پای درگیر رو از روی ران پای دیگه عبور دهید. یک باند دور پا بپیچید. مطابق تصویر با دست ، پا رو بالا بیارید. به آرامی در برابر کشیدن باند ، پا رو به حالت اولیه در بیارید.
- چرخش پنجه پا
صاف روی صندلی بنشینید و حوله ای که زیر پای شما قرار گرفته ، با کمک چرخش انگشتان پا حوله رو به سمت خودتون بکشید. پاشنه رو روی زمین نگه دارید. برای پیشرفت ، وزنه ای روی حوله بذارید.
- بالا بردن پاشنه با فشار
پنجه پای درگیر رو روی پله ای روی حوله قرار بدید. حوله را با انگشتان پا جمع کنید و پاشنه رو به سمت زمین پایین بیارید. برای بالا رفتن ، فقط از پای مخالف استفاده کنید و بعد تمام وزن رو به پای درگیر منتقل کنید و دوباره پایین بیارید.
- کشش ماهیچه ساق پا
روی یک پله بایستید و فقط قسمت جلوی پا رو روی پله قرار بدید. پاشنه پا رو پایین بیارید تا زمانی که در ماهیچه ساق پا احساس کشیدگی کنید. حالت رو حفظ کرده و آرام باشید.
نکته: با بالا بردن پای دیگر می تونید این تمرین رو فقط با یک پا انجام بدید.
- کشش فاشیای کف پا
جلوی دیوار بایستید. انگشتان پا رو به سمت دیوار دراز کرده و سعی کنید زانو رو به سمت دیوار بیارید تا جایی که در زیر پا کشش ملایمی احساس کنید. وضعیت رو حفظ کرده و آرام باشید.
- آزاد کردن عضله فاشیای کف پا
روی یک صندلی صاف بنشینید و یک پا رو روی یک توپ تنیس قرار بدید ، پای دیگه رو صاف روی زمین قرار بدید تا در حالت خنثی قرار بگیرید (کمی قوس دار). توپ رو به زیر قوس پا بچرخانید.
اگه شما هم مشکل صافی کف پا رو دارید، برامون کامنت کنید تا بررسی کنیم یا در صورت لزوم برای مشاوره با شما تماس میگیریم. من دکتر پریسا یوسف فام روزهای فرد در مطبم هستم تا ویزیتتون کنم ولی حتما قبلش وقت رزرو کنید
