مدت زمان مطالعه : ۸ دقیقه

ضعف عضلانی از مشکلاتیه که ممکنه افراد زیادی در بازه هایی از زندگی اون رو تجربه کنن.

ضعف عضلانی زمانی اتفاق میفته که شما برای انقباض یا حرکت عضلات به طور طبیعی با مشکل مواجه بشین.

این عارضه معمولاً به دلیل کمبود ورزش ، افزایش سن ، آسیب عضلانی یا بارداری اتفاق میفته.

همچنین ضعف عضلات میتونه در شرایط طولانی مدت مانند دیابت یا بیماری های قلبی رخ بده. دلایل احتمالی دیگری نیز وجود دارد که شامل سکته مغزی ، مولتیپل اسکلروزیس ، افسردگی ، فیبرومیالژیا و سندرم خستگی مزمن (ME) هست.

چه بیمار باشید و چه فقط به استراحت احتیاج داشته باشید ، ضعف کوتاه مدت عضلانی در بعضی موارد تقریباً برای همه اتفاق میفته.

به عنوان مثال ، یک تمرین سخت ، عضلات شما رو خسته می کنه و باید به اونها فرصت بدید تا با استراحت بهبود پیدا کنند.

اگه دچار ضعف عضلانی مداوم ، یا ضعف عضلانی بدون هیچ دلیل مشخص یا دلیل طبیعی بشید ، ممکنه نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشه.

انقباضات ارادی عضلانی معمولاً هنگامی ایجاد می شوند که مغز شما از طریق نخاع و اعصاب سیگنالی به عضله می فرسته. اگر مغز ، سیستم عصبی ، عضلات یا اتصالات بین آنها آسیب دیده یا تحت تأثیر بیماری قرار گرفته باشه ، ممکنه عضلات به طور طبیعی منقبض نشن. این می تواند باعث ضعف عضلانی بشه.

 

علائم ضعف عضلانی (weakness)

بسیاری از این افراد ظاهرا قدرت عضلانی طبیعی دارن اما این افراد در هنگام کار کردن مشکل خستگی یا حرکت اونها در حین کار به دلیل درد یا سفتی مفصل محدود میشه. به طور کلی علائم ضعف عضلات موارد زیر هست :

• احساس خستگی
• اسپاسم عضلانی و گرفتگی های عضلات
• اختلالات راه رفتن و تعادل
• مشکل در پوشیدن لباس
• مشکل در انجام کارهای شخصی
• مشکل در برداشتن اجسام سنگین

۷ علت ضعف عضلانی

ضعف عضلانی مادرزادی یا اکتسابی

بعضی از ضعف های عضلانی مادرزادی هستن و بعضی دیگه بعدا به وجود میان و به صورت اکتسابی هستن.

موارد مادرزادی ضعف عضلات بسیار متنوع هستند مثل SMA ها و …

موارد اکتسابی مثل دیسک گردن میتونه باعث ضعف عضلات دست بشه و تحلیل عضلات دست و بازو رو ایجاد کنه در حدی که مریض قادر به نگه داشتن چیزی نباشه و اجسام از دستش بیفته. در چنین حالتی مریض احساس میکنه قدرت یه دستش از دست دیگه ش کمتر شده. بیمار نمیتونه جسم سنگین بلند کنه یا دستش رو بالای سرش نگه داره. این ضعف ممکنه دو طرفه هم باشه.

ضعف عضلانی به علت دیسک کمر

دیسک کمر یکی از دلایل اکتسابی بروز ضعف عضلانی هستش. دیسک کمر هم میتونه ضعف عضلات پا رو ایجاد کنه. علائم این عارضه میتونه مثل افتادگی مچ پا باشه یعنی مچ پا بالا نیاد یا توی عضلات ساق پا یا باسن و ران هم میتونه تحلیل ایجاد بشه.

معمولا علائم در بیمار به ای صورت هست که مریض در بالا پایین رفتن از پله مشکل داره و درست نمیتونه راه بره و زود خسته میشه. این علائم در دیسک کمر شدید شایع هست.

هر کدوم از دیسک های گردن و کمر اگر تنگی کانال نخاع ایجاد بکنن ممکنه باعث آسیب به نخاع بشه. در این حالت مریض ممکنه تعادلش رو از دست بده و به صورت تدریجی دچار ضعف در راه رفتن بشه.

تشخیص همه ی این موارد با نوار عصب و عضله هست.

بعد از تشخیص بیمار باید هرچه زودتر، قبل از آسیب به نخاع تحت درمان قرار بگیره. در صورتی که نخاع آسیب ببینه، بیمار باید با عمل جراحی درمان بشه و میزان بهبودی بعد از جراحی زیاد نیست و بستگی به میزان آسیب دیدگی نخاع داره.

ضعف عضلانی به علت سندروم تونل کارپ

سندروم تونل کارپ از مواردی هستش که ممکنه باعث ضعف عضلانی بشه. این عارضه به این صورت هست که درگیری عصب مچ دست و تنگ کردن این عصب در مسیر کانال باعث کاهش سرعت هدایت عصب به دست میشه. در اثر این اتفاق انگشت شست دچار تحلیل میشه و مریض در ابتدا در انگشت شست و انگشت میانی و اشاره احساس گزگز و بی حسی می کنه و این بی حسی به تدریج به ضعف و تحلیل عضلات تبدیل میشه. در ابتدا بی حسی فقط در شب احساس میشه اما به تدریج در روز هم بیمار احساس بی حسی داره. در این حالت بیمار نمیتونه چیزی رو تو دستش نگه داره.

ضعف عضلانی به علت بیماری های مربوط به عضله یا میوپاتی ها

میوپاتی ها طیف وسیعی از بیماری ها هستن که میتونن مادرزادی یا اکتسابی باشن. در این بیماری ها عصب درگیر نیست بلکه درگیری در عضلات هستش.

در واقع در این بیماری فیبرهای عضلانی کاهش پیدا میکنه و به جاش بافت چربی رسوب میکنه و در واقع بافت چربی تشکیل میشه. این بیماری به این صورت هست که در یک عضله به عنوان مثال سرشونه بافت عضلانی که در افراد نرمال هست کاهش پیدا میکنه و حتی به ۵۰ درصد مقدارش میرسه.

در این بیماری ها معمولا ابتدا ضعف در قسمت های نزدیک به بدنه که به این بیماری ها پروکسیمال هم میگن. یعنی ضعف اول تو سرشونه هاست بعد توی لگن. یعنی در اوایل ایجاد بیماری ضعف توی پاها کمتره.

به عنوان مثال مریض در حمام هنگام شستن سر دچار خستگی دست میشه. در حالی که در انگشتان دست مشکل نداره ولی وقتی سرشونه رو میبره بالا خسته میشه و شکایت شایع بیماران هم همین هست. به تدریج ضعف توی پاها و عضلات لگن هم به وجود میاد. یعنی بیمار به تدریج در راه رفتن مشکل داره و از پله بالا پایین نمیتونه بره. این بیماران در موارد شدید موقع بلند شدن نمیتونن بدون کمک گرفتن از جایی بلند شن یا مثلا هنگام دستشویی رفتن باید به کمک جایی بلند شن. در مواقع خیلی شدید بیمار بدن خودش رو تکیه گاه قرار میده.

ضعف عضلانی در بچه ها هم میتونه به صورت دیستروفی دوشن و بکر باشه. دوشن معمولا در سنین پایین و بکر معمولا در سنین نوجوانی به بعد هست. این بیماران بعضی وقت ها واقعا مجبور میشن که از ویلچر استفاده کنند یعنی در این بیماران کاملا عضلات تحلیل میره.

در مواردی که در بزرگسالان رخ میده به اون شدت نیست و بیشتر اکتسابی هست. مثلا ممکنه علتش به خاطر کم کاری تیروئید و کمبود ویتامین ها باشه که اینها میتونن باعث بروز میوپاتی بشن.

میوپاتی دیگه ای که در ورزشکاران دیده میشه دیستروفی عضلانی هست.

ضعف عضلانی به علت اختلالات مربوط به غدد

اختلالات غدد شامل مشکلات تیروئید، پاراتیروئید ، بیماری های غده هیپوفیز هست.

کم کاری تیروئید نه به صورت خیلی شدید اما میتونه به خودی خود باعث ضعف عضلانی بشه. مریض در این حالت خیلی سریع خسته میشه. ضعف داره، حس و حال انجام هیچ کاری رو نداره و به اصطلاح جون نداره از جاش بلند شه. در صورت وجود این علائم باید کم کاری تیروئید چک بشه.

در این شرایط کمبود هورمون تیروئید منجر به خستگی عمومی میشه. در کم کاری تیروئید درمان نشده ، تخریب و تحلیل رفتن عضلات ایجاد میشه. در موارد شدید میتونه درمانش سخت باشه. کم کاری تیروئید یک بیماری شایعه و معمولاً اگر زودتر از موعد و قبل از بروز مشکلات عضلانی طولانی مدت درمان بشه مشکل ساز نخواهد بود.

در موارد شدید کمکاری تیروئید میتونه هم باعث ضعف عضلانی بشه هم ضعف عصبی و بی حسی و گزگز دست و پا رو ایجاد کنه.

ضعف عضلانی به علت بارداری

در حین بارداری و بعد از بارداری ، مقادیر بالای استروئیدها در خون همراه با کمبود آهن (کم خونی) می تواند باعث احساس خستگی عضلات بشه. این مسئله در بارداری طبیعیه و در حالی که برخی از ورزش ها هم کمک کنندس ، اما هنگام بارداری باید مراقب باشید. به یاد داشته باشید که وضعیت فیزیک بدنی شما تغییر پیدا کرده و شما در جلو بدن وزنی رو حمل می کنید . اگر کاری رو که انجام میدید با در نظر گرفتن وضعیت تغییر یافته بدن خود تطبیق ندید ، میتونه به کمردرد منجر بشه.

ضعف عضلانی به علت دیابت

دیابت زمانی ایجاد میشه که بدن انسولین کافی تولید نکنه یا از انسولین به طور مناسب استفاده نکنه. این مسئله می تونه باعث آسیب عصبی بشه که در ادامه  منجر به ضعف عضلانی میشه. دیابت همچنین می تونه علائم دیگری مربوط به ضعف عضلانی داشته باشه . از جمله: ضعف، اختلال در تحرک و خستگی

دیگر علل ضعف عضلانی

• دیگر اختلالات ژنتیکی و مادرزادی مثل اختلالات متابولیک (مثل اختلالات میتوکندری)

دیگر اختلالات اکتسابی مثل :

• درگیری های عضلانی التهابی مثل پلی میوزیت،
• درگیری عضلانی همراه با درگیری پوستی مثل درماتومیوزیت
• اختلالات ناشی از سموم مثل ضعف های عضلانی ناشی از الکل، دارو ها (استروئید ها یا کورتون)
• ضعف عضلانی به علت عفونت های ویروسی، باکتری و انگلی: عفونت های ویروسی میتونه باعث نوعی ضعف عضلانی بشه که گیلن باره نامیده میشه و یک ضعف عضلانی حاد هست و اقدامات درمانی سریع لازم داره.

موارد خیلی نادر ضعف عضلانی

• بیماری های سیستمیک بدن : مثل بستری های طولانی در icu که باعث ضعف عضلانی گسترده در بدن میشه.
• اختلالات آب و الکترولیت مثل عدم تعادل یونهای سدیم و پتاسیم و کلسیم در بدن.
• سرطانها : با انواع موادی که در بدن تولید می کنند مثل اینترفرون باعث ضعف گسترده در بدن و تحلیل عضلات بدن میشن.

تشخیص بیماری های عضلانی

در حالت کلی تشخیص بیماری های عضلانی با تست نوار عصب و عضله هست و در مورد درگیری های عضلانی (میوپاتی ها) بیوپسی عضله یا نمونه برداری از عضله باید انجام بشه.

درمان ضعف عضلانی

بعد از تشخیص بیماری برنامه درمانی شما به علت اصلی ضعف عضلات و همچنین شدت علائم شما بستگی خواهد داشت.

در موارد ارثی : درمانی که بتونه سیر پیشرفت رو متوقف کنه معمولا کم هست اما با انجام کارهایی مثل فیزیوتراپی ، کاردرمانی ، مدیتیشن،  دارو های مسکن و تغییر سبک زندگی و تغییر رژیم غذایی… میتونیم تا حدی کمک کنیم که بیمار کارهای خودش رو انجام بده.

در موارد اکتسابی : باید تشخیص خیلی سریع انجام بشه. با تشخیص سریع میتونیم درمان رو شروع کنیم، علل زمینه ای رو از بین ببریم و در مورد میوپاتی درمان انجام بدیم.

از کجا بفهمیم ضعف عضلانی ما در وضعیت اضطراری قرار داره؟

در برخی موارد ، ضعف عضلانی ممکنه نشانه موارد بسیار جدی مثل سکته باشه.

اگه هر یک از این علائم رو داشتید ، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید:

• شروع ناگهانی ضعف عضلانی
• بی حسی ناگهانی یا از دست دادن حواس
• مشکل ناگهانی در حرکت دادن اندام
• مشکل ناگهانی در راه رفتن یا ایستادن
• مشکل در صحبت کردن
• ضعف عضلات قفسه سینه و تنفس دشوار

ورزش های مناسب برای ضعف عضلانی

برای بهبود ضعف عضلانی ورزش هایی مثل تقویت لگن و سرشانه و همچنین ورزش های توی آب مناسب هستند. تمرینات سبک و ملایم میتونه باعث افزایش قدرت ماهیچه ها و بهبود جریان خون در اونها بشه.

یکی از مناسب ترین ورزش ها برای تقویت عضلات پیاده روی روزانه است. همچنین یوگای سبک برای بهبود قدرت عضلات شما کمک کننده هست.

 

در نهایت اینکه : ضعف عضلانی ممکنه معمولا به صورت موقت برای هرکسی ایجاد بشه . در صورتی که علت برطرف بشه معمولا مشکل ساز نخواهد بود. اگر شما با مشکل ضعف عضلانی مواجه هستید میتونید در مورد مشکلتون در قسمت نظرات سوال بپرسید. اگر نیاز به ویزیت دارید میتونید از طریق گزینه زیر وقت رزرو کنید. من دکتر پریسا یوسف فام در روزهای فرد برای ویزیت شما در مطبم هستم.

 

رزرو وقت با دکتر پریسا